Các yếu tố tiên lượng sự thành công của một chương trình can thiệp tự kỷ (3)

Hình từ spectrumnews

Các nội dung dưới đây đều được dịch từ sách của GS Reed

Các kỹ thuật thay đổi môi trường dạy học (Teaching environment modification techniques) 

- Tên chương trình can thiệp: TEACCH, LEAP, Hagashi. Tuy vậy, các yếu tố tiên lượng dưới đây chỉ áp dụng cho TEACCH.

- Các đặc điểm của chương trình can thiệp giúp đạt hiệu quả tốt nhất: 

1. Can thiệp tại nhà. 

2. Thời gian can thiệp ngắn <24 tháng.

- Các đặc điểm của bé (nội lực) giúp đạt hiệu quả tốt nhất:

1. Tuổi bắt đầu can thiệp nhỏ 

2. Bé tự kỷ chức năng thấp (low-functioning)

Các mô hình can thiệp dựa vào phụ huynh và các chặn phát triển (Developmental and parent‐mediated treatment models)

- Tên chương trình can thiệp: imPACT*, ESDM, SCERTS, DIR/Floortime, More than words, SonRise.

- Các đặc điểm của chương trình can thiệp giúp đạt hiệu quả tốt nhất: 

1. Số giờ can thiệp mỗi tuần.

- Can thiệp >20 giờ/tuần → tăng IQ và ngôn ngữ.

- Can thiệp >10 giờ/tuần → tăng kĩ năng xã hội. 

2. Tổng số giờ can thiệp của cả chương trình.

- Chương trình can thiệp kéo dài >12 tháng → tăng kĩ năng ngôn ngữ/giao tiếp.

3. Số giờ huấn luyện phụ huynh mỗi tuần. 

- Chương trình can thiệp có kèm huấn luyện phụ huynh >2 giờ/tuần → tăng kĩ năng ngôn ngữ/giao tiếp, tăng IQ và điểm Vineland.

4. Tổng số giờ huấn luyện phụ huynh của cả chương trình.

- Chương trình can thiệp có kèm huấn luyện phụ huynh kéo dài >12 tuần → tăng kĩ năng ngôn ngữ/giao tiếp, tăng IQ và điểm Vineland.

- Các đặc điểm của bé (nội lực) giúp đạt hiệu quả tốt nhất:

1. Tuổi bắt đầu can thiệp <30 tháng

2. IQ lúc bắt đầu can thiệp từ 58 điểm trở lên. Điều này được giải thích là ở mức IQ thấp, trẻ thường khó tương tác với người lớn → gây trở ngại khi can thiệp bằng các phương pháp thiên về "tự nhiên" như developmental hay thậm chí NET của ABA.

3. Năng lực ngôn ngữ lúc bắt đầu can thiệp. Năng lực ngôn ngữ càng cao, lợi ích từ chương trình càng lớn. 

4. Điểm kỹ năng thích ứng càng cao (Vineland) → đáp ứng với can thiệp càng tốt.

---

*Trong sách của GS Reed không nêu tên imPACT, do sách xuất bản năm 2015. Năm 2020, imPACT đã chính thức được công nhận là có bằng chứng khoa học.

[Cập nhật ngày 11 tháng 10 năm 2020]